Trần Thái Hưng, Trần Đình Tú, Nguyễn Thị Phương Thảo
Sinh viên K61 CLC Kinh doanh quốc tế – Viện Kinh tế & Kinh doanh quốc tế
Trường Đại học Ngoại thương, Hà Nội, Việt Nam
Nguyễn Thị Minh Tâm
Sinh viên K60 CLC Kinh tế đối ngoại – Viện Kinh tế & Kinh doanh quốc tế
Trường Đại học Ngoại thương, Hà Nội, Việt Nam
Nguyễn Thu Hằng
Giảng viên Viện Kinh tế & Kinh doanh quốc tế
Trường Đại học Ngoại thương, Hà Nội, Việt Nam
Tóm tắt
Nghiên cứu này phân tích tác động của thuế thu nhập cá nhân đối với bất bình đẳng thu nhập tại các quốc gia thành viên ASEAN trong giai đoạn 2013–2022. Nghiên cứu xem xét ảnh hưởng của thuế thu nhập cá nhân đến hệ số Gini bằng cách sử dụng dữ liệu bảng với phương pháp tác động ngẫu nhiên và biến công cụ, đồng thời xem xét các yếu tố kinh tế vĩ mô và thể chế khác như tỷ lệ thất nghiệp, lạm phát, tham nhũng, chi tiêu của chính phủ cho giáo dục và tỷ lệ lao động hưởng lương. Kết quả nghiên cứu xác nhận rằng một hệ thống thuế thu nhập cá nhân có cấu trúc lũy tiến giúp giảm bất bình đẳng thu nhập, củng cố vai trò của thuế như một công cụ tái phân phối kinh tế. Tuy nhiên, tác động này bị ảnh hưởng bởi các điều kiện xã hội và chính trị như thất nghiệp, lạm phát và tham nhũng, những yếu tố làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng. Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy rằng chi tiêu cho giáo dục và tỷ lệ lao động hưởng lương cao hơn có mối tương quan với mức độ bất bình đẳng giảm. Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết của các chính sách có mục tiêu cụ thể hơn, kết hợp giữa cải cách thuế và chiến lược chống tham nhũng, cùng với các biện pháp can thiệp vào thị trường lao động và gia tăng đầu tư vào giáo dục, nhằm giảm bất bình đẳng thu nhập tại các quốc gia ASEAN.
Từ khóa: thuế thu nhập cá nhân, bất bình đẳng thu nhập, hệ số Gini, ASEAN, thuế lũy tiến.
Abstract
This study analyzes the effects of personal income tax (PIT) on income inequality in ASEAN member countries between 2013 and 2022. The research analyzes the impact of PIT on the Gini coefficient using panel data with the RE method and instrumental variables and considers the influences of unemployment, inflation, corruption, government spending on education, and the proportion of wage earners as other macroeconomic and institutional factors. These results confirm that a progressive PIT structure decreases income inequality, which validates the tax as a tool for economic redistribution. However, these impacts are tempered by sociopolitical conditions such as unemployment, inflation, and corruption that aggravate inequality. Moreover, it is found that spending on education and a higher share of wage employment correlate with reduced inequality. These findings indicate the necessity of more targeted policies that combine tax reforms and anti-corruption strategies, along with labor market interventions and increased spending on education, to reduce the income inequality in ASEAN nations.
Keywords: personal income tax, income inequality, Gini coefficient, ASEAN, progressive taxation.