Nguyễn Minh Đức, Nguyễn Hoàng Tịnh Nhi, Nguyễn Hà Phương, Lương Sơn Tùng
Sinh viên K61 CLC Kinh tế Đối ngoại – Viện Kinh tế và Kinh doanh quốc tế
Trường Đại học Ngoại thương, Hà Nội, Việt Nam
Nguyễn Thu Hằng
Giảng viên Viện Kinh tế và Kinh doanh quốc tế
Trường Đại học Ngoại thương, Hà Nội , Việt Nam
Tóm tắt
Mức thuế tiêu thụ đặc biệt tại Việt Nam đối với bia rượu, đặc biệt là với mặt hàng bia đang được cân nhắc sửa đổi tăng lên mức mới trong tương lai. Mục đích là để giảm lượng tiêu thụ bia, một trong những nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ mắc ung thư gan cao tại Việt Nam. Bài nghiên cứu đã sử dụng phương pháp Bình phương tối thiểu (OLS) để đánh giá sự hiệu quả của thuế tiêu thụ đặc biệt đến mức tiêu thụ bia tại Việt Nam trong giai đoạn từ 2006 đến 2023. Kết quả nghiên cứu cho thấy mức thuế tiêu thụ đặc biệt hiện tại ít có tác động hiệu quả đến việc giảm lượng tiêu thụ bia tại Việt Nam. Kết quả hồi quy tuyến tính đã đưa ra lời giải thích phù hợp cho điều này: Việt Nam có nền văn hoá sử dụng bia lâu đời và khó bỏ, và sức mua tương đương của người tiêu dùng Việt Nam tăng cũng làm tăng nhu cầu tiêu thụ bia, giúp người dân chi trả cho đồ uống này dễ dàng mặc dù thuế tiêu thụ đặc biệt tăng làm giá bán tăng. Từ kết quả nghiên cứu, một số thảo luận, khuyến nghị đã được đưa ra để hỗ trợ quá trình sửa đổi mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho phù hợp cùng các biện pháp phi thuế khác nhằm đạt hiệu quả cao hơn trong việc giảm lượng tiêu thụ bia tại Việt Nam và bảo vệ sức khoẻ của người Việt.
Từ khoá: thuế tiêu thụ đặc biệt, bia, đánh giá tác động, khuyến nghị chính sách, Việt Nam
Abstract
The excise tax rate on alcoholic drinks in Vietnam, particularly for beer, is being considered for an increase in the future. The objective is to reduce beer consumption, which is one of the leading causes of the high liver cancer rate in Vietnam. This study applied the Ordinary Least Squares (OLS) regression method to assess the effectiveness of the special consumption tax on beer consumption in Vietnam from 2006 to 2023. The research results indicate that the excise tax rate has had little effect in reducing beer consumption in Vietnam. The linear regression results provided some possible explanations for this: Vietnam has a long-standing and deep-rooted beer drinking culture, and Vietnamese consumers’ growing purchasing power parity makes it easier for people to afford beer despite a higher excise tax that increases retail prices. Based on these findings, several discussions and policy recommendations have been proposed to provide insights for the adjustment of the excise tax rate along with non-tax measures to better achieve the goal of reducing beer consumption in Vietnam while protecting public health.
Keywords: excise tax, beer consumption, impact analysis, policy recommendations, Vietnam